Stanowcza większość rosyjskojęzycznych osób, które zaglądają do mojego dowodu, prawa jazdy, dostają moją wizytówką lub czytają podpis w umowie w ten lub inny sposób reagują na moje nazwisko. Przeważnie jest to reakcja nieadekwatna, ale całkowicie pozytywna. Nawet surowa straż graniczna i policjanci drogówki starają się powiedzieć coś wychodzącego poza służbową formułkę. Przeżywszy już niestety większą część życia pod nazwiskiem Kasiak zdecydowałem się w końcu wyjaśnić sobie dlaczego i skąd wzięło się takie nazwisko i kim byli moi przodkowie. Długo nie myśląc zapytałem Google i Yandex. Rezultaty poszukiwań niezbyt mnie zdziwiły, bardziej potwierdziły wszystko to, co już wiedziałem o słowie «косяк». Pierwsze miejsce w wyszukiwarce zajmuje Wikipedia. Według zawartych w niej informacji rosyjskie słowo «косяк» to:
Дверной (drzwiowy) косяк — belka w drewnianej futrynie drzwi lub okiennej ramie;
• Косяк —stado klaczy z jednym ogierem wydzielone z tabunu;
• Косяк —ławica ryb, klucz ptaków wędrujących;
• Косяк —żargonowa nazwa papierosa z marihuaną;
• «Косяк» —w żargonie słowo oznaczające niedopatrzenie, występek.
• Косяк — wieś na Ukrainie, znajdująca się w rejonie jemilczyńskim w Obwodzie żytomierskim.
• Косяк — otwarcie szachowe po wykonaniu ruchów 1. cb4 fg5. 2. gf4 gf6. 3. bc3 bc5.
• Косяк — układ czterech przekątnych na szachownicy.
W Wikipedii są również wymienione 4 osoby o nazwisku Kasiak. Możliwe, że z którąś z nich jestem spokrewniony:
- Iwan Kasiak (1909 – 1989) – białoruski działacz polityczny.
- Iwna Romanowicz Kasiak (1922 – 1971) – porucznik Armii Czerwonej, uczestnik II Wojny Światowej, bohater Związku Radzieckiego.
- Oleg Juriewicz Kasiak (ur. 1975) – sportowiec, gimnastyk sportowy, utytułowany mistrz sportu Ukrainy.
• Jurij Fiodorowicz Kasiak (1926 – 2015) – główny konstruktor produkcyjnego stowarzyszenia ds. budowy turbin «Charkowska turbinowa fabryka» imienia Kirowa.
Poszukiwania zdjęć dla słowa «КОСЯК» w Google i Yandex pozostawiają wiele do życzenia. Nie ma tam zdjęć z futrynami, rybami, żurawiami, koniami i szachami!
Wikisłownik dodaje jeszcze jedno znaczenie słowa «косяк», które posiada bezpośredni związek z nazwiskiem moich przodków: косяк —ukośny kawałek ziemi, klin ziemi.
Nie zaistnieli moi przodkowie o nazwisku Kasiak w światowej historii nie dlatego, że wszyscy byli wielkimi miłośnikami konopi indyjskich i zawartego w nich tetrahydrokannabinolu, ale dlatego że moi przodkowie byli chłopami, rolnikami, którzy na przestrzeni wieków cierpliwie uprawiali swoją ziemię.
Pojawienie się nazwiska Kasiak jest związane z pierwszym spisem ludności, które miało miejsce w Wielkim Księstwie Litewskim zgodnie z rozporządzeniem sejmu wileńskiego w 1507 roku. Wtedy to wszyscy panowie, książęta i cała szlachta byli zobowiązani spisać wszystkich ludzi w swoich włościach.
W tym czasie rodzinna Iża nazywała się «kiszczańska» lub po prostu Kiszczanki, gdyż była w posiadaniu jednego z przedstawicieli znamienitego rodu Kiszków (Stanisław Kiszka – hetman litewski, poległy w 1508 roku pod Wiaźmą w wojnie litewsko-rosyjskiej). Nazwisk jako takich u chłopów nie było i przy spisie zapisywano ich imiona, imiona ojców lub przezwiska, jeśli takowe mieli. A moi przodkowie posiadali przezwisko Kasiak.
Możliwe, że przezwisko «Kasiak» pojawiło się u moich przodków później, już po rozpoczęciu Pomiary włócznej w 1557 roku. W ramach tej reformy rolnej ziemie w Wielkim Księstwie Litewskim zostały zmierzone i podzielone na włóki odpowiadające w przybliżeniu 20 dziesięcinom.
Na włóki ziemie dzielono tworząc działki o prostokątnym kształcie, żeby w ten sposób ułatwić właścicielowi obliczenie powierzchni. Granice włók nazwano «ścianami». Ziemie, które znajdowały się za granicami włók nazwano «zaściankiem», a potocznie «kasiakiem». Takich zaścianków-kasiaków było niemało i osiedlali się w nich zazwyczaj albo zamożni chłopi albo biedna szlachta.
I tak w folwarku Iża Kiszczańska pojawiły się iżańskie zaścianki, a ludzie tam mieszkający i uprawiający te ziemie otrzymali przezwisko «kasiak», które podczas spisu ludności stało się nazwiskiem.